Máy cắt laser ngày càng trở thành công cụ không thể thiếu trong ngành công nghiệp gia công kim loại nhờ vào độ chính xác cao, tốc độ nhanh và khả năng cắt đa dạng vật liệu. Tuy nhiên, nhiều người vẫn băn khoăn liệu máy cắt laser có ảnh hưởng đến sức khỏe không. Tia laser mạnh mẽ, khói bụi sinh ra trong quá trình cắt và các yếu tố liên quan có thể gây tác động đến người vận hành nếu không có biện pháp bảo hộ phù hợp. Vậy thực tế, những rủi ro nào có thể xảy ra, và làm thế nào để đảm bảo an toàn khi làm việc với máy cắt laser? Hãy cùng Nam Vượng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Máy cắt laser là gì?
Máy cắt laser là thiết bị sử dụng tia laser có cường độ cao để cắt hoặc khắc lên bề mặt vật liệu như kim loại, nhựa, gỗ, kính. Dựa trên công nghệ điều khiển CNC, máy cắt laser có thể tạo ra những đường cắt mịn, chính xác và nhanh chóng.
Hiện nay, có ba loại máy cắt laser phổ biến:
- Máy cắt laser CO2: Sử dụng tia laser từ khí CO2, thích hợp cho vật liệu phi kim như gỗ, nhựa, vải.
- Máy cắt laser Fiber: Sử dụng sợi quang để khuếch đại tia laser, chuyên dùng cắt kim loại như thép, nhôm, đồng.
- Máy cắt laser YAG: Ứng dụng trong gia công kim loại với độ chính xác cao.

Máy cắt laser có ảnh hưởng đến sức khỏe không?
Máy cắt laser có ảnh hưởng đến sức khỏe không? Việc sử dụng máy cắt laser có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nếu không có biện pháp bảo vệ đúng cách. Những nguy cơ có thể gặp phải bao gồm hít phải khói và khí độc, ảnh hưởng đến mắt và da, tiếng ồn và bức xạ nhiệt.
Nguy cơ hít phải khói và khí độc từ máy cắt laser
Máy cắt laser khi hoạt động có thể sinh ra khói và khí độc từ quá trình đốt cháy vật liệu. Một số hợp chất nguy hiểm có thể phát sinh bao gồm:
- Hợp chất hữu cơ bay hơi (VOC): Sinh ra khi cắt nhựa hoặc vật liệu có sơn phủ.
- Khí kim loại nặng: Khi cắt thép không gỉ, nhôm có thể tạo ra các hạt vi mô gây hại cho phổi.
Hít phải khói độc trong thời gian dài có thể gây kích ứng đường hô hấp, đau đầu và các vấn đề về phổi. Vì vậy, cần lắp đặt hệ thống thông gió và sử dụng khẩu trang chuyên dụng khi vận hành máy.
Nguy cơ ảnh hưởng mắt và da với tia laser
Máy cắt laser có ảnh hưởng đến sức khỏe không? Tia laser có năng lượng cao có thể gây tổn thương võng mạc nếu tiếp xúc trực tiếp. Mắt người rất nhạy cảm với ánh sáng cường độ lớn, do đó nếu không có kính bảo hộ, người vận hành có thể bị suy giảm thị lực, thậm chí bị bỏng giác mạc.
Ngoài ra, tia laser còn có thể gây kích ứng, mẩn đỏ, thậm chí là bỏng da khi tiếp xúc trong thời gian dài.

Tiếng ồn từ máy cắt laser
Máy cắt laser hoạt động tạo ra tiếng ồn dao động từ 70 – 90 dB, đặc biệt khi cắt kim loại dày. Tiếp xúc với môi trường có độ ồn cao trong thời gian dài có thể gây suy giảm thính lực, đau đầu, căng thẳng.
Bức xạ nhiệt từ máy cắt laser
Máy cắt laser khi vận hành có thể tạo ra nhiệt lượng lớn, làm tăng nhiệt độ môi trường làm việc. Đặc biệt, máy cắt laser công suất cao có thể làm nóng không khí xung quanh, gây mất nước và mệt mỏi cho người vận hành.

Biện pháp an toàn khi vận hành máy cắt laser
Máy cắt laser là thiết bị công nghệ cao mang lại hiệu suất làm việc tối ưu. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho người vận hành, cần áp dụng các biện pháp bảo vệ phù hợp. Các yếu tố như tia laser, khói bụi, tiếng ồn và nhiệt độ cao đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nếu không có giải pháp kiểm soát hiệu quả.
Sử dụng kính bảo hộ chuyên dụng
Kính bảo hộ chuyên dụng giúp bảo vệ mắt khỏi tia laser cường độ cao. Khi vận hành máy cắt laser, mắt người rất dễ bị tổn thương nếu nhìn trực tiếp vào tia sáng. Kính bảo hộ có lớp lọc quang học giúp ngăn chặn bức xạ laser và giảm thiểu nguy cơ suy giảm thị lực. Việc sử dụng kính bảo hộ đạt tiêu chuẩn giúp người vận hành an tâm làm việc và tránh các tổn thương không mong muốn.
Đeo khẩu trang chống bụi, khí độc
Máy cắt laser trong quá trình hoạt động có thể sinh ra khói bụi và khí độc từ vật liệu cắt. Đặc biệt, khi cắt kim loại hoặc nhựa, một số hợp chất bay hơi có thể ảnh hưởng đến đường hô hấp. Đeo khẩu trang chuyên dụng như N95 giúp lọc sạch các hạt bụi mịn và giảm nguy cơ hít phải khí độc. Để đảm bảo an toàn, người vận hành nên thay khẩu trang định kỳ và kết hợp với hệ thống thông gió để tối ưu hiệu quả lọc khí.

Mặc đồ bảo hộ dài tay
Đồ bảo hộ dài tay giúp bảo vệ da khỏi tia laser và bức xạ nhiệt. Khi tiếp xúc với máy cắt laser, da có thể bị bỏng nhẹ nếu tiếp xúc trực tiếp với tia sáng hoặc kim loại nóng chảy. Quần áo bảo hộ nên được làm từ chất liệu chống cháy và có khả năng cách nhiệt tốt. Ngoài ra, găng tay bảo hộ và giày chống tĩnh điện cũng giúp giảm thiểu nguy cơ tai nạn trong quá trình làm việc.
Lắp đặt hệ thống hút khói, thông gió
Hệ thống hút khói và thông gió giúp duy trì không khí trong lành trong môi trường làm việc. Máy cắt laser có thể sản sinh khói bụi, đặc biệt khi gia công nhựa, cao su hoặc kim loại có lớp phủ. Nếu không có hệ thống hút khói hiệu quả, các hạt bụi nhỏ có thể tích tụ trong không khí và gây ảnh hưởng đến sức khỏe hô hấp. Việc bố trí quạt thông gió và bộ lọc khói giúp loại bỏ các chất độc hại, đồng thời cải thiện chất lượng không khí trong nhà xưởng.
Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với tia laser
Tia laser có công suất cao có thể gây bỏng da hoặc cháy nổ nếu không kiểm soát tốt. Người vận hành cần tuân thủ quy trình an toàn, không nhìn trực tiếp vào tia laser và không để tay tiếp xúc với vùng cắt. Ngoài ra, cần đảm bảo rằng khu vực làm việc được che chắn bằng các tấm bảo vệ, giúp ngăn chặn tia laser phát tán ra môi trường xung quanh.
Kiểm tra và bảo trì máy định kỳ
Kiểm tra và bảo trì máy định kỳ giúp đảm bảo máy cắt laser vận hành ổn định và an toàn. Trong quá trình làm việc, bụi bẩn và cặn kim loại có thể tích tụ trong hệ thống, gây ảnh hưởng đến chất lượng cắt và tăng nguy cơ cháy nổ. Việc vệ sinh thấu kính, kiểm tra nguồn phát laser và bôi trơn các bộ phận cơ khí giúp tăng tuổi thọ máy và giảm thiểu sự cố kỹ thuật.
Đào tạo người vận hành máy cắt laser
Người vận hành máy cắt laser cần được đào tạo đầy đủ về quy trình an toàn và cách sử dụng máy. Hiểu rõ nguyên lý hoạt động, nhận diện các rủi ro và biết cách xử lý sự cố giúp giảm thiểu nguy hiểm trong quá trình làm việc. Doanh nghiệp nên tổ chức các buổi huấn luyện định kỳ, hướng dẫn người lao động về các biện pháp an toàn khi sử dụng máy cắt laser.
Thiết lập khu vực làm việc an toàn
Khu vực làm việc cần được bố trí hợp lý để đảm bảo an toàn cho người vận hành. Máy cắt laser nên được đặt ở nơi thông thoáng, tránh xa khu vực có nhiều người qua lại. Các biển báo cảnh báo về nguy hiểm laser, khói độc và tiếng ồn nên được đặt ở vị trí dễ nhìn để nhắc nhở người lao động tuân thủ quy định an toàn.
Sử dụng bịt tai chống ồn
Bịt tai chống ồn giúp giảm thiểu tác động của tiếng ồn từ máy cắt laser. Khi hoạt động, máy có thể phát ra âm thanh lớn, ảnh hưởng đến thính giác nếu tiếp xúc trong thời gian dài. Việc sử dụng bịt tai hoặc nút tai chống ồn giúp bảo vệ tai khỏi những tác động tiêu cực của tiếng ồn công nghiệp.
Trang bị bình chữa cháy gần khu vực máy cắt laser
Trang bị bình chữa cháy gần khu vực làm việc giúp xử lý kịp thời nếu xảy ra sự cố cháy nổ. Khi cắt kim loại hoặc vật liệu dễ cháy, tia lửa có thể sinh ra, làm tăng nguy cơ hỏa hoạn. Bình chữa cháy CO2 hoặc bột khô là lựa chọn thích hợp để dập tắt đám cháy trong trường hợp khẩn cấp.
Như vậy, bài viết này của Nam Vượng đã giúp bạn giải đáp được máy cắt laser có ảnh hưởng đến sức khỏe không. Máy cắt laser có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nếu không có biện pháp bảo hộ phù hợp. Việc tiếp xúc với khói độc, tia laser, tiếng ồn và nhiệt độ cao có thể gây ra các vấn đề về hô hấp, thị lực và thính giác. Tuy nhiên, nếu tuân thủ các nguyên tắc an toàn, sử dụng đầy đủ trang bị bảo hộ và đảm bảo môi trường làm việc đạt chuẩn, nguy cơ này hoàn toàn có thể kiểm soát được.